ارائه الگوی تاب‌آوری جمعی در بحران کرونا با استفاده از روش مدل سازی ساختاری تفسیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه پیام نور، واحدکرمان، کرمان، ایران

2 دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی ، تهران، ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت دانشگاه پیام نور ، کرمان، ایران

چکیده

رخداد حوادث، سوانح و فاجعه‌های بحران‌زا از دیر باز در طول زندگی بشر به صورت غیر مترقبه وجود داشته و بسته به طبیعت، شدت، مکان و زمان وقوع خسارات متفاوتی برجای گذاشته است. در این شرایط نیاز به تاب آوری جمعی احساس می شود، تاب آوری جمعی بیانگر توان جامعه برای پاسخ به این بحران‌ها است. تحقیق حاضر به دنبال بررسی عوامل موثر بر تاب‌آوری جمعی در بران کرونا می‌باشد. در این پژوهش پس از مطالعة ادبیات پژوهش و شناسایی عوامل مؤثر بر تاب آوری جمعی و گنجاندن آنها در پرسشنامة نیمه بسته‌ای مبتنی بر طیف لیکرت، پرسشنامه میان 16 نفر از افراد صاحبنظر در حوزه مدیریت و بهداشت عمومی توزیع گردید که با استفاده از نمونه گیری‌گلوله برفی شناسایی شدند. در مرحله‌ی بعدی با استفاده از روش معادلات ساختاری به تعیین روابط بین این مولفه‌ها پرداخته شد. طبق نتایج بدست آمده، در مجموع 21 عامل در شش سطح به عنوان عوامل موثر بر تاب آوری جمعی شناسایی شدند. سطح اول شامل عواملی چون « تاب‌آوری ادراکی»، «تاب‌آوری عاطفی» و «تاب‌آوری رفتاری» ، سطح دوم«عدالت اجتماعی»، «ایمنی و امنیت» و «تحمل بحران»، سطح سوم «حکمرانی خوب» و «حکمرانی نظام سلامت»، سطح چهارم «مدیریت سیستم های اطلاعاتی»، تاب‌آوری سازمانی و نهادی» و «مسئولیت پذیری اجتماعی» سطح پنجم «سرمایه اجتماعی»، «هوشمند سازی اجتماعی»، «مشارکت اجتماعی» و «زنجیره تامین پایدار» و سطح ششم شامل مولفه‌های « ثبات اقتصادی»، «کارآمدی نظام سیاسی»، «تاب‌آوری شهری» و «اقتصاد مقاومتی» می باشد.

کلیدواژه‌ها


  1. ابوالمعالی الحسینی، خدیجه. (1399). پیامدهای روان‌شناختی وآموزشی بیماری کرونا دردانش‌آموزان وراهکارهای مقابله باآن‌ها، فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، شماره55، صص193-157.
  2. احمدی، فرشته؛ زمانی، محمدرضا (۱۳۸۹). نقش تاب‌آوری شهرها در دوران کرونا و پساکرونا (مطالعه موردی: شهر شیراز)، اولین همایش ملی تولید دانش سلامتی در مواجهه با کرونا و حکمرانی در جهان پساکرونا، نجف آباد.
  3. پوراحمد، احمد؛ زیاری، کرامت الله؛ ابدالی، یعقوب، الهقلی پور، سارا (۱۳۹۸). تحلیل معیارهای تاب‌آوری در بافت فرسوده شهری در برابر زلزله با تأکید بر تاب‌آوری کالبدی مورد: منطقه ۱۰ شهرداری تهران)، پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، ۱۹ (۳۶)، صص ۲۱-۱
  4. حسینی، سید سعید (1400). مدیریت تاب‌آوری شهری در مواجهه با پاندمی کرونا (مطالعه موردی شهر اصفهان)، فصلنامه دانش انتظامی چهارمحال و بختیاری، 33، صص 122-99.
  5. حسینی، سلام؛ مهردانش، گونا؛ فرشاد، لقمان (۱۳۹۹). تأثیر ویروس کرونا 19-COVID بر اقلیم و آب و هوای شهر و سلامتی شهروندان در برنامه‌ریزی شهری، مجله جغرافیا و روابط انسانی، ۳ (۲)، صص ۹۱-۱۱۹
  6. خیام باشی، احسان (۱۳۸۹). مدیریت بحران محله محور زمین لرزه، دومین همایش ملی مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر، خمین شهر.
  7. ساعی، علی؛کبیری، افشار؛کسرایی، محمدسالار؛ صادقی، حسین (1390). سرمایه اجتماعی و حکمرانی خوب: تحلیل تطبیقی فازی بین کشوری از سال 2000 تا 2008، مسائل اجتماعی ایران (دانشگاه خوارزمی)، (2)2.
  8. سلیمانی، ابراهیم؛ افزود، عبدالرضا ؛ صادقی، میثم؛ سلم‌آبادی، مجتبی (1400). تعیین سهم مؤلفه‌های هوش اجتماعی و تاب‌آوری در پیش‌بینی اضطراب کرونا در دانشجویان، مجله علمی پژوهان، (4)19، صص24-16.
  9. شهابی، علی، عادل آذر، رضا رادفر، رضا اسدی فرد، (الف 1398). تحلیل چالش‌های راهبری شبکه‌های رسمی همکاری علم و فناوری (مورد مطالعه: شبکه‌های منتخب در ایران)، فصلنامه مدیریت نوآوری، 8(2): 77-102.
  10. ضرغامی، سعید؛ تیموری، اصغر؛ محمدیان، حسن شماعی، علی (۱۳۹۵). سنجش و ارزیابی میزان تاب‌آوری محله‌های شهری در برابر زلزله مورد پژوهی: (بخش مرکزی شهر زنجان)، پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، ۷ (۲۷)، صص ۹۲-۷۷
  11. عینی ،ساناز؛ عبادی، متینه؛ ترابی، نغمه. (1399). تدوین مدل اضطراب کرونا دردانشجویان براساس حس انسجام وتاب‌آوری: نقش میانجی حمایت اجتماعی ادراک شده، فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، دوره11، شماره43،صص 32-1.
  12. مقیمی، محمد؛ اعلایی اردکانی، مصطفی (1390). سنجش شاخص‌های حکمرانی خوب و نقش دولت الکترونیک در ارتقای آن، مدیریت فناوری اطلاعات، (8)3.
  13. مولوی، زینب؛ طهماسبی، رضا؛ دانایی فرد، حسن؛ حمیدی‌زاده، علی؛. (۱۳۹۸). بوروکراسی هراسی و ادراک از تاب‌آوری ملی. مدیریت سازمان‌های دولتی، ۸۳-۹۶.
  14. Karl, A., Micheluzzi, J., Leite, L., & Pereira, C. (2018).Supply chain resilience and key performance indicators: A systematic literature review. Production 28
  15. Rothe، C.، Schunk، M.، Sothmann، P.، Bretzel، G.، Froeschl، G.، Wallrauch، C.، Hoelscher، M.(2020).  Transmission of 2019-nCoV Infection from an Asymptomatic Contact in Germany. The New England Journal of Medicine,382(10),pp 970–971.
  16. Sadati AK, B Lankarani MH, Bagheri Lankarani K.(2020). Risk Society, Global Vulnerability and Fragile Resilience; Sociological View on the Coronavirus Outbreak. Shiraz E-Med J.21(4)
  17. Zhu H, Wei L, Niu P. (2020).The novel coronavirus outbreak in Wuhan, China. Global health research and policy, 5(6).