رویکرد رهبری جمهوری اسلامی در مواجهه با بحران های سیاسی- اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران.

چکیده

بحران های سیاسی/ فرهنگی ازمسائل بسیارمهمی است که گاه بیگاه نظام جمهوری اسلامی را با چالش روبرو ساخته است. بازخوانی رویکرد آمریکا در چهل و چهار سال گذشته و نحوه ی مدیریت این تهدید ها از ناحیه رهبری نظام اسلامی ، قابل تامل و واکاوی است که تدابیر و سیاست های ولی فقیه و رهبری چگونه بوده است که دشمن در عموم عرصه ها ناکام و ناچار به عقب نشینی شده است؟ بنابراین هدف این مقاله بررسی سیره سیاسی - اجتماعی امام خمینی (ره) و امام خامنه‌ای در مدیریت بحران های سیاسی اجتماعی بوده است که با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی انجام پذیرفته است. یافته های مقاله گویای این است که رهبری با بهره گیری از فرایند پنج گانه مدیریت بحران شامل شناخت ، برآورد ، پیشگیری ، مقابله و بازسازی عرصه های بحران و استفاده از مولفه های انگیزه الهی و وحدت ، توانمند سازی و هدایت جریان اسلام ناب و اشاعه ارزشها ، بصیرت جمعی ، توجه به رویکرد اقتصاد مقاومتی  وخود کفایی و خدمت به مردم می توان مشروعیت سیاسی  را افزایش داد و اعتماد عمومی و انسجام اجتماعی را بالا برد و نظام اسلامی را کارامد ساخت  و از طرفی نتیجه گیری می شود که مدیریت حکیمانه رهبری  بخش بزرگی از قدرت نرم جمهوری اسلامی است و تبیین این توانمندی و الزام عملی به دستورات رهبری می تواند کماکان نظام جمهوری اسلامی را در برابر  تهدیدها و بحران های پیش رو بیمه سازد

کلیدواژه‌ها


  1. قرآن ، سوره های انفال ، بقره ، صف ، طه و...
  2. امام خمینی، صحیفه نور ، جلد ،16، 18 ،و21 انتشارات سازمان چاپ وزارت ارشاد اسلامی تهران،1378
  3. اسپریگنز،توماس(1389)فهم نظریه های سیاسی ترجمه فر هنگ رجایی،نشر آگاه
  4. افتخاری، اصغر و همکاران (1387) قدرت نرم و سرمایه اجتماعی،انتشارات دانشگاه امام صادق
  5. امیری، ابوالفضل(1390) ،جنگ نرم از تهدید تا مواجهه ، انتشارات شوریده
  6. بختیاری، لطفعلی. بررسی سبکهای مدیریتی فرماندهان در شرایط بحران،مجله سیاست دفاعی. ش 52 و 53
  7. حسینی، سیدحسین. تصمیم گیری در بحران، مدیریت بحران و وضعیت های اضطراری. ش2،زمستان 1387
  8. پوراحمدی ، حسین(1389) قدرت نرم  و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ، دانشگاه باقرالعلوم (ع) نشر بوستان کتاب حوزه علمیه قم
  9. عبدالله خاتی،علی(1385)،رویکردهاوطرحهای آمریکایی درباره ایران،موسسه فرهنگی تحقیقات بین المللی ابرارمعاصرتهران
  10. مرادی ،حجت الله(1391) ، رساله دکتری ، مدل سازی روحیه و عزم ملی در جنگ های مدرن ، دانشگاه دفاع ملی
  11. متقی، ابراهیم (1387) رویایی غرب معاصر با جهان اسلام ، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
  12. مددی،علی(1389)،نظرسنجی های خارجی انتخابات دهم ریاست جمهوری، مرکزاسنادانقلا ب اسلامی
  13. نائینی ، علی محمد(1391) اصول و مبانی جنگ نرم ، نشر ساقی ، تهران
  14. روزنتال، اوریل (1385). مدیریت بحران‌ها (تهدیدها، تنگناها و فرصت‌ها)، ترجمه زنگه اینالو، تهران: معاونت آموزش و نیروی انسانی ستاد مشترک سپاه، مرکز برنامه‌ریزی و تألیف کتب آموزشی.
  15. روشندل اربطایی، طاهر؛ پورعزت، علی اصغر و قلی پور، آرین (1388). تدوین الگوی جامع فراگرد مدیریت بحران با رویکرد نظم و امنیت. فصلنامه دانش نظامی. سال دهم. شماره 2. صص 63-80.
  16. ناطقی الهی، فریبرز (1378). مدیریت بحران زمین لرزه در ایران. تهران: پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی.
  17. نورمن آر، آگوستن (1390). مدیریت بحران، ترجمه نادری و جمشیدی، تهران: شرکت مهندسی نیروی نفت و گاز سپانیر.
  18.  امام خامنه ای، خطبه نماز جمعه تهران (29/3/ 1388،4/9/1488، 5/5/1388و 17/10/1388)
  19. امام خامنه ای در دیدار با نمایندگان تشکل‌های دانشجویی و نخبگان علمی و فرهنگی دانشگاه‌ها، 4/6/1388.
  20. امام خامنه ای در مشهد مقدس در جمع زائران امام رضا (ع) (1/1/1392)
  21. افتخاری، اصغر(1387)، مقالات برگزیده بسیج و قدرت نرم: «دو چهره قدرت نرم»، تهران: پژوهشکده مطالعات و تحقیقات بسیج – دانشگاه امام صادق (ع)، بهار 1387.
  22. اسلامی، مسعود (1385)، مشروعیت شورای امنیت در ترازوی اخلاق، حقوق و سیاست»، ماهنامه زمانه، آذر 1385
  23. سیف ، اله مراد(1391) "الگوی اقتصاد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران" ، فصلنامه علمی پژوهشی آفاق امنیت،ش16
  24.  متقی، ابراهیم(1388)، "مدیریت جنگ نرم در فضای عدم تعادل"، فصلنامه علمی، پژوهشی مطالعات راهبردی بسیج ش 43
  25. Almond Gabriel A. and pawell G. Bingham, Comparative politics (System prosses and policy), second edition, little, Brown and company 1978.
  26.   - Tomlinson. 1999. globalized culture the triumph of the mest in skelten and allen  culture & global change London routledge. London routledge. 
  27. - Richard N. Haass “Toward Greater Democracy in the Muslim World”the WashingtonQuarterlyVoL. 29Summer 2003’p 147
  28. . Whitley, Gary. L, Psyop  Operation in the 21 Century, US  Army  Wa
  29. Hynes, P. Prasad, Patterns of “mock bureaucracy” in mining disasters: an analysis of the Westray coal mining explosion, J. Manag. Stud. 34 (4) (1997) 601–623
  30. -Dearstyne, B. (2007), The FNDY on 9/11: Information and decision making in crisis”,Government Information Quartely, Vol.18No.1,pp.29-46
  31. Ostrom, Understanding Institutional Diversity, Princeton University Press, Princeton, NJ, 2005
  32.  Nye Joseph S, Soft Power, Book Review,Futurecasteonline Magazine, 2004, Vol. 6, No. 9, at: www.Futurecasts. Com