کاربرد سناریونویسی در بحران‌های سیاسی - امنیتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای آینده پژوهی، دانشگاه بین الملل امام خمینی(ره)، تهران، ایران.

2 کارشناس ارشد مدیریت بحران ، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران.

چکیده

در جهان متغیر کنونی عرصه ی سیاست و امنیت با دگرگونی‌های شگرفی روبه‌رو است. اما این دگرگونی به کدام سمت پیش می‌رود؟ کدام آینده را هدف گرفته است؟ چه کسی روندهای جاری در اجتماعات را طراحی کرده است؟ آیا منافع و مصالح ما نیز در این طراحی دیده شده است؟
بی‌شک آینده‌ی مطلوب جوامع گوناگون یکسان نیست. آینده پژوهی با ارائه تصویری از آینده موجب ایجاد درک سریعی از متغیرهای محیطی و پیش بینی تهدیدات و فرصت ها و احراز آمادگی های لازم می شود. هدف آینده پژوهی، ادراک و غلبه بر نیروهای درازمدت تغییر، جهت ارائه ی تصویرهای بدیل و مطلوب از آینده به منظور حفظ و گسترش رفاه و امنیت بشری است. آینده پژوهی از جمله مباحث نوینی است که در فضای عدم قطعیت حاکم و آشوبناک کنونی به خوبی پاسخگوی نیاز فضای مدرن است. آینده‌پژوهی در فرایند برنامه‌ریزی، مدیریت راهبردی و مدیریت ریسک کاربرد دارد و از طرفی امروزه در پیش‌بینی آینده نیز مورد استفاده است.
این مقاله با نگاهی به مدیریت بحران در حوادث سیاسی و امنیتی و تکیه بر مفاهیم آینده پژوهی و روش توصیفی ، اکتشافی و نقش آنها در مدیریت بحران های سیاسی و امنیتی مورد بررسی قرار داده است و روش طراحی «سناریو های آینده» را به عنوان یکی از پرکاربردترین روش ها برای آماده شدن وکمک به برنامه ریزی و مدیریت بحران پیشنهاد می کند.

کلیدواژه‌ها