موانع و بحران های اساسی شورای امنیت درمدیریت صلح و امنیت بین الملی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران،ایران.

2 دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

چکیده

سازمان ملل متحد تنها سازمان میان دولتهاست که هدف اصلی آن حفظ صلح و امنیت جهانی‌ است. این سازمان که پس از پایان جنگ جهانی‌ دوم شکل گرفت، فراز و نشیب‌های فراوانی را پشت سر نهاد. با فروپاشی شوروی و پایان یافتن جهان دوقطبی، بسیاری از سازمان‌های منطقه‌ای و بین المللی دچار تحول شکلی و ماهوی شدند تا بتوانند خود را با شرایط و فضای جدید بین المللی سازگار نمایند. ضرورت سازگاری با شرایط جدید نظام بین الملل پس از جنگ سرد موجب شد بیشترین نگاهها به اصلاح ساختار شورای امنیت سازمان ملل متحد در خصوص بحران ها و ایجاد صلح، معطوف شود. روش تحقیق دراین پژوهش، توصیفی- تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات نیز به شیوه کتابخانه ای یعنی بهره گیری از مطالعه اسنادی (کتب، مجلات، مقالات معتبر داخلی و خارجی) است. در این راستا در پی پاسخ به این سؤال می باشیم که موانع و بحران های اساسی شورای امنیت در مدیریت صلح و امنیت بین المللی بعنوان هدف اصلی این سازمان چیست؟ که در پایان به این نتیجه می رسیم که حضور همیشگی اعضای دائم در شورای امنیت و برخورداری از حق نابرابر وتو، و تضاد منافع میان اعضا دائم مانع اصلی برقراری و مدیریت صلح توسط شورا در عرصه بین المللی می باشد.

کلیدواژه‌ها


  1. سیمبر،رضا. (1374). "اصلاحات در  سازمان ملل پس ازجنگ سرد"،‌ فصلنامه سیاست خارجی، سال نهم، شماره 3.
  2. CRI، اظهارات نماینده چین در سازمان ملل درباره اصلاحات شورای امنیت، در تاریخ 13/11/2014، به آدرس اینترنتی:http://persian.cri.cn/141/2014/11/13/161s144746.htm
  3. ابراهیمی  سید نصرالله ، درآمدی بر تأسیس دیوان کیفری بین المللی و ارزیابی اساسنامه آن، بانک اطلاعات قوانین کشور:  http://www.ghavanin.ir/PaperDetail.asp?id=808
  4. ابوالحسن شیرازی، حبیب اله(1385)، "پیدایش انقلاب های رنگی در اوراسیا"، فصلنامه دانشنامه،شماره63
  5. احمدی ،کوروش. (1385) ،"تجدید ساختار شورای امنیت در بن بست" ، در:  رضا موسی زاده، اصلاحات در سازمان ملل متحد و راهبرد ایران، تهران:  مرکز تحقیقات استراتژیک.
  6. اردبیلی   محمد علی ، ( 1387 ) حقوق بین الملل کیفری، تهران، نشر میزان، چاپ چهارم، جلد اول .
  7. اردوغان، رجب طیب، (1395). شورای امنیت از حل بحران سوریه ناکام مانده است، قابل دسترسی در خبرگزاری دانشجویان ایران.
  8. اسلامی، مسعود.( 1385)."مشروعیت شورای امنیت در ترازوی اخلاق، حقوق و سیاست"، ماهنامه زمانه، سال پنجم، شماره49.
  9. اصولی، قاسم، (1392). اهداف و منافع روسیه در آسیای مرکزی و دورنمای آن، در تاریخ 7 اسفند، قابل دسترسی در سایت خبرگزاری فارس.
  10. آقا زاده، مازیا.ر 1385"سهم خواهان جدید شورای امنیت "، ،  بر گرفته از:http://www.beta.did.ir/document/index.fa/asp?cn
  11. آقایی، داوود، (1384). سازمان‌های بین المللی، تهران: نسل نیکان.
  12. آقایی، داوود، (1384). سازمان‌های بین المللی، تهران: نسل نیکان.
  13. آقایی، سید داوود ، (1383). نقش و جایگاه شورای امنیت در نظم نوین جهانی،‌ تهران: انتشارات نسل نیکان.
  14. آقایی، سید داوود ، (1375). نقش و جایگاه شورای امنیت سازمان ملل متحد در نظم نوین جهانی، (تهران: انتشارات پیک فرهنگ.
  15. آقایی، سید داوود، (1375). نقش و جایگاه شورای امنیت سازمان ملل متحد در نظم نوین جهانی، تهران، پیک فرهنگ.
  16. آقایی،سید داوود1382. "جایگاه و نقش سازمان ملل در دوره پس از جنگ سرد"، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، مرکز مطالعات عالی بین‌المللی
  17. امیر احمدیان بهرام،(1378). «روند تحولات در بحران قره‌باغ»، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 28، زمستان.
  18. امیر احـمدیان،بـهرام(1378)،"روند تحولات در بحران قره‌باغ‌"،فصلنامه مطالعات آسیای‌ مرکزی‌ و قفقاز‌،سال هشتم.دوره سوم،شماهر 82،زمستان.
  19. امیر احـمدیان،بـهرام(1385)"بـحران قره‌باغ در اغما"،روزنامه شرق،شماره 318،92 تیر.
  20. امیری وحید، مجتبی (1384) "سازمان ملل متحد در سده بیست و یکم: نگاهی به اصلاحات محتوایی و ساختاری سازمان ملل متحد"، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 214-213.
  21. امینی، آرمین و عظیمی، شمس، عضویت دائم در شورای امنیت؛ زمینه ها و روندهای پیش رو، فصلنامه سازمان های بین المللی، سال اول، شماره اول، بهار 1392، صص 173 تا 220.امینی، علی اکبر، (1376) عناصر تشکیل دهنده دولت، مجله اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 23.امینیان، حسن، (1384). نگاهی به ساختار و انواع سازمان‌های بین المللی، فصلنامه چشم انداز ارتباطات فرهنگی، شماره 18، مهر و آبان.بعیدی نژاد، حمید و همکاران، (1385).تحول در ساختار نظام بین الملل، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه. بهمن،شعیب(8831)،"روسیه و قره‌باغ؛مـیانجیگری یـا مـنفعت‌طلبی‌"،پایگاه اطلاع‌ رسانی جوان. بیگ زاده،ابراهیم. 1390. سازمان‌های بین المللی،تهران: دانشگاه شهیدبهشتی.پاک آئین، محسن، (1394). اهداف دیپلماسی انرژی جمهوری آذربایجان، در تاریخ 6 مهر، قابل دسترسی در سایت خبر آنلاین.پایگاه تحلیلی- خبری الوقت، (1394). بررسی حقوقی مشروعیت مداخله نظامی عربستان سعودی در یمن، قابل دسترسی در: http://alwaght.com/fa/News/10415/ترابی، قاسم. زمستان1385."اصلاحات شورای امنیت: زمینه‌ها و موانع"، راهبرد ، بر گرفته از:        http://did.ir/document/index.fa.asp?cn=pp .
  22. ثقفی عامری، ناصر،(1376). سازمان ملل متحد، مسئولیت حفظ صلح و امنیت بین الملل، تهران، موسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، چاپ دوم .
  23. جعفرپور مقدم، مرتضی، (1396). ناکارآمدی گروه مینسک در حل مناقشه قره باغ پس از دو دهه /احتمال تغییر ترکیب گروه میانجی مینسک، سایت تحلیلی- خبری حقایق قفقاز.
  24. حاتمی، امید . (1384)."اصلاحات در سازمان ملل" روزنامه ایران. 14 شهریور.خرم، علی، (1395). عملکرد سازمان ملل در بحران های خاورمیانه، سایت تحلیلی- خبری الوقت.
  25. دوستی، جعفر.  (1386).برررسی پیشنهادهای مربوط به اصلاحات ساختاری در شورای امنیت سازمان ملل متحد و آینده آن، پایان نامه کارشناسی ارشد،  دانشگاه اصفهان
  26. رحمانی،مسعود.1390. "نقش ایران در ارتقای موقعیت جهانی کنفرانس اسلامی" دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. قم: نشر پگاه.
  27. رحیق اعضان، علی، (1384). دانش نامه در علم سیاست، با همکاری مارک گلی،تهران: انتشارات فرهنگی صبا.
  28. ریانووستی، ایران به ضرورت اصلاح در شورای امنیت یقین دارد، در تاریخ 1/8/1387، به آدرس اینترنتی:http://pe.ria.ru/iran/20081022/117875187.html
  29. زنگنه‌،حمید‌(5831‌)،"مدیریت بحران‌های بین الملی:مورد قره‌باغ‌"،مجله الکترونیکی‌‌ ویـستا‌،اردیـبهشت ماه.
  30. ساعد،نادر. (1389). حق بر صلح عادلانه، تهران: نشر مجمع جهانی صلح اسلامی.
  31. سرمست،بهرام )1388)."بازیگران، جنگ افزارها و سرچشمه‌های جدید تهدیدات امنیت بین المللی"، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی. تهران: شماره هشتم.
  32. سروش،محمد علی، (1382) ، منشور ملل متحد، تاریخچه و اهداف، مجله ادبیات و هنر، شماره 14، آذز و دی.
  33. شاکریان،شاهرخ. (1374)."شورای امنیت، فرایند توزیع مجدد قدرت"، فصلنامه سیاست خارجی، سال نهم، شماره 3.
  34. شریعت باقری   محمد جواد ، ( 1387 ) حقوق کیفری بین المللی، تهران، نشر جنگل، چاپ پنجم .
  35. شریف‌نژاد،جواد(1378)،"کشور ایران و بحران قره‌باغ‌‌"،نشریه‌ مؤسسه‌ فرهنگی آران. شماره 31-41،خرداد ماه.
  36. شـریف‌نژاد،جواد(7831)،"تحلیل تداوم‌ تحول‌ قره‌باغ‌ و ارائه راه‌حل‌های آن‌"،خبرگزاری‌ آران.
  37. شریفیان، جمشید (1380). «بین المللی شدن حقوق بشر»، فصل نامه سیاست خارجی، سال پانزدهم، ش 3، پاییز.
  38. صباغیان،علی، نقش میانجیگری در حل و فصل اختلافات بین المللی، وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات، ۱۳۷۶
  39. عباسی اشلقی، مجید، (1380). «مداخلات بشردوستانه و اصل عدم مداخله»، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، مهر و آبان 1380، شماره 170-169.
  40. عزیزی، سمیه، (1386). تأسیس سازمان ملل متحد و روز ملل متحد، مجله گلبرگ، شماره 92، آبان.
  41. غفوری،محمد. 1383. "عملکردسازمان‌های بین المللی در عرصه ی روابط بین الملل نوین"،فصلنامه  رهیافت‌های سیاسی و بین المللی. تهران :دفتر مطالعات سیاسی بین المللی.
  42. فرمانیان، علی، تحریم های یکجانبه امریکا از منظر حقوق بین الملل، مؤسسه مطالعات امریکا، شهریور 1392، به آدرس اینترنتی:http://www.asipress.ir/vdcgnw9w.ak93z4prra.html
  43. فریدی عراقی ، عبدالحمید ،  روش‏های مسالمت‎آمیز حل و فصل اختلافات بین‏المللی ، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی،1369
  44. فضائلی، مصطفی، (1395). مداخله نظامی در یمن از منظر حقوق بین الملل، مطالعات حقوق عمومی، شماره 1، بهار.
  45. قاسمی، حاکم. ( 1385) ."سازمان ملل بازیگری با نقشهای متفاوت" ماهنامه زمانه، سال پنجم، شماره 49.
  46. قاسمی، فرهاد، (1382). تأثیر ساختار هژمونیک نظام بین الملل بر پدیده نظم در سیستم تابع خلیج فارس، نشریه اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 187-188.
  47. کولایی،الهه. تیشه یار،ماندانا. (1386). سازمان پیمان آتلانتیک شمالی دگرگونی در ماموریت‌ها و کارکرد‌ها، تهران: نشر دانشگاه تهران.
  48. کاسسه،  آنتونیو ، (1370). حقوق بین الملل در جهانی نامتحد، ترجمه مرتضی کلانتریان، تهران: دفتر خدمات حقوقی بین المللی.
  49. کرمی، جهانگیر ، (1375). شورای امنیت سازمان ملل متحد و مداخله بشردوستانه، تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
  50. کولایی، الهه، (1378). «ایران، ارمنستان و روسیه: عوامل توسعه روابط»، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 26، تابستان.
  51. گوردون،فیلیپ. اچ. 1384."سناریویی برای اصلاحات در سازمان ملل"، ترجمه مصطفی شیرمحمدی، بر گرفته از :http://rissna.ir/ViewTK.asp?txtC
  52. مرکز تحقیقات استراتژیک، «احتمال تحریم و پیامددهای آن برای ایران»، 10 آبان 1385.
  53. مصطفی کاظمی،«تحریم ها از نگاه حقوق بین الملل و موضوع هسته ای ایران»،روزنامه کیهان 1392
  54. مصفا، نسرین، (1392). داستان تکراری اصلاحات در سازمان ملل، دیپلماسی ایرانی.
  55. مقتدر، هوشنگ، (1376)، حقوق بین الملل عمومی، چاپ پنجم، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
  56. ملکی،عباس(7831)،"میانجیگری در مناقشه قره‌باغ علیا و نـقش‌ ایـران‌‌"،مـؤسسه‌‌ بین المللی مطالعات خزر.
  57. مولایی، یوسف (1382). «استقلال، دموکراسی و حقوق بشر»، نشریه نامه، شماره 28، دی ماه .
  58. هـرتزیگ‌،ادموند(1375)،"سیاست خارجی ارمنستان و جـمهوری‌ آذربـایجان‌"،ترجمه‌ پرسـتو نـعمت‌ الهـی‌،فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز‌،سـال‌ پنـجم،دوره دوم،شماره 31،بهار.(به تصویر صفحه مراجعه شود.
  59. واعظی، محمود، (1384)، «مبانی نظری میانجی‎گری در مناقشات بین‎المللی»، صلنامه دانشکده حقوق و علوم سیاسی، سال اول، شماره ۲، مهر، ص 32.
  60. واعظی، محود، (1386)، میانجیگری در مناقشات بین‌المللی: الگوی میانجی‌گری جمهوری اسلامی ایران در بحران قره‌باغ و تاجیکستان، مرکز تحقیقات استراتژیک.
  61. واعظی،محمود(1386 الف‌)،"ژئولیتیک بحران در آسیای مرکزی و قـفقاز(بـنیان‌ها و بازگیران)"،تهران:دفتر مطالعات سیاسی و بین‌ المـللی‌.
  62. یزدانی، عنایت الله (1385)، «ژئوپلیتیک نفت در منطقه خزر و نقش آمریکا: بازدارندگی جدید»، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 56، زمستان.
  63. یزدانی، عنایت الله و جعفر دوستی، 1387."بررسی طرح‌های پیشنهادی برای اصلاح شورای امنیت سازمان ملل متحد" فصلنامه سیاست خارجی.
  64. Arthur Meyer ,1980, “Functions of Mediator in Collective Bargaining”, Industrial and Labor Relations Review, Vol. 13, No.2
  65. Gérardine Meishan Goh," Dispute Settlement in International Space Law", leiden, Nijhoff publishers, 2007 at 253
  66. Haq,Farhan, 2005. "Plans Dim for Security Council Expansion", Intersperses Service. available at: http://www.globalpolicy.org/security/reform/dim.htm.
  67. Haq,Farhan, 2005. "Plans Dim for Security Council Expansion", Intersperses Service. available at: http://www.globalpolicy.org/security/reform/dim.htm
  68. Mats, Bredal,(2005), the UNS Unnecessary Crisis, Survival, vol, 27 No, Autumn.
  69. Mikhelidze. Nona,) 2010(, The Azerbaijan-Russia-Turkey Energy Triangle and‌ its‌ Impact on the Future of Nagorno-Karabakh, Istituto Affari Internazionali General Assembly,14 March 2008.
  70. Obradoric, “Humanitarian Intervention in a New Light”, Review of International Affairs, January 1990, p. 10.
  71. Okumu, Wafula. 2005. "Africa and the U.N Security Council Permanent Seat" . availableat:  http://www.globalpolicy.org/security/reform/cluster1/2005/0428afriseats.htm
  72. Reisman, Michael, “The Constitutional Crisis in the United Nations” ,
  73. Un security council, res, (1993). 822, 30 april, preamble, res, 874, 14 october 1993, preamble res, 884, 12 novomber 1993, preamb;e.
  74. Weiss, Thomas G. Autumn2003. "The Illusion Of UN Security Council Reform", The Washington Quarterly.