بررسی عوامل مؤثر بر کاهش آسیب پذیری خطوط لوله گاز شهری در مقابل تهدیدات انفجاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه صنعتی مالک اشتر

2 پژوهشگر

چکیده

خطوط لوله به عنوان یکی از شریان‌های حیاتی مهم مطرح می‌باشد. خطوط لوله گاز به ‌عنوان یکی از شریان‌های مهم انتقال در زمان جنگ در صورت آسیب می‌تواند خسارات جانی و مالی زیادی وارد آورد. در این مقاله میزان آسیب پذیری لوله‌های فولادی مدفون گاز شهری بر اثر انفجار تعیین و روش‌های کاهش آسیب‌پذیری خطوط لوله مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور ضمن تهیه مدل سه بعدی از سیستم خاک- لوله در نرم‌افزارABAQUS ، به مطالعه اثر عوامل مؤثر بر رفتار لوله شامل قطر لوله، نسبت قطر به ضخامت لوله، زاویه اصطکاک داخلی خاک، نوع خاک، میزان خرج مواد منفجره، عمق دفن لوله، فاصله انفجار تا محل دفن لوله، بر ظرفیت تغییر شکل لوله مطابق با آیین نامه ALA ، مورد بررسی قرار گرفته است. خاک با استفاده از المان‌های سه بعدی Solid و لوله با المان Shell مدل شد. برای مطالعات پارامتریک، تحلیل‌ها با استفاده از روش المان محدود انجام گرفت. مطالعات برای قطرهای 4 و 12 اینچ، نسبت قطر به ضخامت 26،21 و 35، عمق دفن 1، 2، 3 و 4 متر، میزان خرج انفجار 15، 30، 45، 60 و 200 کیلوگرم TNT و برای جنس خاک‌ ماسه‌ای سخت، نرم و رسی انجام شد. نتایج نشان داد که عمق دفن مناسب بیش‌ترین تأثیر را به منظور کاهش آسیب‌پذیری خطوط لوله در برابر تهدیدات انفجاری دارد. با افزایش ضخامت لوله و افزایش قطر و بکارگیری خاک ماسه‌ای نرم در اطراف لوله، رفتار بهتری از لوله در هنگام وقوع انفجار مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها