خطوط لوله به عنوان یکی از شریان‌های حیاتی مهم مطرح می‌باشد. خطوط لوله گاز به عنوان یکی از شریان‌های مهم انتقال در زمان جنگ در صورت آسیب می‌تواند خسارات جانی و مالی زیادی وارد آورد. در این مقاله میزان آسیب پذیری لوله‌های فولادی مدفون گاز شهری بر اثر انفجار تعیین و روش‌های کاهش آسیب‌پذیری خطوط لوله مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور ضمن تهیه مدل سه بعدی از سیستم خاک- لوله در نرم‌افزارABAQUS ، به مطالعه اثر عوامل مؤثر بر رفتار لوله شامل قطر لوله، نسبت قطر به ضخامت لوله، زاویه اصطکاک داخلی خاک، نوع خاک، میزان خرج مواد منفجره، عمق دفن لوله، فاصله انفجار تا محل دفن لوله، بر ظرفیت تغییر شکل لوله مطابق با آیین نامه ALA ، مورد بررسی قرار گرفته است. خاک با استفاده از المان‌های سه بعدی Solid و لوله با المان Shell مدل شد. برای مطالعات پارامتریک، تحلیل‌ها با استفاده از روش المان محدود انجام گرفت. مطالعات برای قطرهای 4 و 12 اینچ، نسبت قطر به ضخامت 26،21 و 35، عمق دفن 1، 2، 3 و 4 متر، میزان خرج انفجار 15، 30، 45، 60 و 200 کیلوگرم TNT و برای جنس خاک ماسه‌ای سخت، نرم و رسی انجام شد. نتایج نشان داد که عمق دفن مناسب بیش‌ترین تأثیر را به منظور کاهش آسیب‌پذیری خطوط لوله در برابر تهدیدات انفجاری دارد. با افزایش ضخامت لوله و افزایش قطر و بکارگیری خاک ماسه‌ای نرم در اطراف لوله، رفتار بهتری از لوله در هنگام وقوع انفجار مشاهده شد.
آقاسی، م، بررسی تأثیر مشخصات مکانیکی خاک بر تأسیسات فولادی مدفون تحت اثر انفجار، سومین کنفرانس ملی زلزله و سازه،گروه عمران دانشکده مهندسی، دانشگاه شهید عباس پور، 1391.
اکبر دوست، جواد و همکاران، بررسی استحکام لوله های نفت و گاز تحت بارگذاری انفجاری خارجی، اولین کنفرانس لوله و صنایع وابسته، 1386.
حجت جلالی، بررسی مقابله با اثر تخریبی گسلش بر روی خطوط لوله و شبکه تغذیه و توزیع گاز و تعمیم آن در سطح کشور، دانشگاه صنعتی شریف، 1389.
نیری، آرش، تحلیل و طراحی ساختمان‌ها در برابر اثرات انفجار، انتشارات دانشگاه صنعتی مالک اشتر، 1392
مبحث 21 مقررات ملی ساختمان در خصوص پدافند غیرعامل.
A.J. Olarewaju, N.S.V. Kameswara and M.A. Mannanو Response of Underground Pipes due to Blast Loads by simulation, electron.j.geotech.eng, 2011
American society of civil engineering, Seisimic Design and Retrofit of Piping Systems, July 2002.
Boh, J. W., Louca, L. A. and Choo, Y. S. Finite Element Analysis of Blast Resistance,
Structures in the Oil and Gas Industry, Singapore and UK, ABAQUS User’s Conference, pp 1-15.
Ngo, T. J., Mendis, J., Gupta, A. and Rams ay, J. (2007). Blast Loading and Blast Effects on Structures – An Overview, University of Melbourne, Australia, International .
Manfredi, C., Otegui, J.L., 2002. Failures by SCC in Buried Pipelines. Engineering Failure Analysis, vol. 9. Elsevier Science Ltd., Pergamon, pp. 495–509.
Zyskowski, A. Sochet, I. Mavrot, G. Bailly, P. Renard, J. (2004). Study of the explosion process in a small scale experiment-structural loading. Journal of Loss Prevention in the process industry.
صالحی, بهنام, فلاح قنبری, محمد, اسکندری, محمد, & جمشیدی, زهرا. (1401). بررسی عوامل مؤثر بر کاهش آسیب پذیری خطوط لوله گاز شهری در مقابل تهدیدات انفجاری. مطالعات مدیریت بحران, 14(2), 103-120.
MLA
بهنام صالحی; محمد فلاح قنبری; محمد اسکندری; زهرا جمشیدی. "بررسی عوامل مؤثر بر کاهش آسیب پذیری خطوط لوله گاز شهری در مقابل تهدیدات انفجاری", مطالعات مدیریت بحران, 14, 2, 1401, 103-120.
HARVARD
صالحی, بهنام, فلاح قنبری, محمد, اسکندری, محمد, جمشیدی, زهرا. (1401). 'بررسی عوامل مؤثر بر کاهش آسیب پذیری خطوط لوله گاز شهری در مقابل تهدیدات انفجاری', مطالعات مدیریت بحران, 14(2), pp. 103-120.
VANCOUVER
صالحی, بهنام, فلاح قنبری, محمد, اسکندری, محمد, جمشیدی, زهرا. بررسی عوامل مؤثر بر کاهش آسیب پذیری خطوط لوله گاز شهری در مقابل تهدیدات انفجاری. مطالعات مدیریت بحران, 1401; 14(2): 103-120.
)