1
نویسنده مسئول: استادیارگروه مدیریت بحران، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران
2
کارشناسی ارشد مدیریت بحران، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران
چکیده
آمایش سرزمین، چیدمان منطقی عناصر موجود در سرزمین اعم از جمعیت، فضا، امکانات، خدمات و فعالیت‌ها در بهترین وضعیت ممکن جهت تنظیم کنش متقابل بین عوامل انسلنی و عوامل محیطی به منظور نیل به عدالت و پیشرفت تمامی مناطق به موازات یکدیگر و بهره‌مندی عادلانۀ آحاد جامعه از ثروت و امکانات ملی است. ریشۀ بسیاری از بحران‌های زیست محیطی، اجتماعی، اقتصادی و ... عدم توجه تصمیم‌گیرندگان به این مقولۀ بسیار مهم و حیاتی است. این برنامه‌ریزی که تلفیقی از سه علم جغرافیا، جامعه‌شناسی و اقتصاد است، می‌تواند به مدیران در تمامی مراحل فرآیند مدیریت بحران کمک کند و نقش اساسی و بنیادی ایفا کرده و اساساً مانع از وقوع و تشدید بحران شود. این مقاله با استفاده از منابع اسنادی و کتابخانه‌ای و روش توصیفی – تحقیقی ضمن ارائه تاریخچه موضوع مورد مطالعه به ارزیابی نقش آمایش سرزمین در فرایند مدیریت بحران پرداخته است. یافته‌ها حاکی از آن است که با آمایش سرزمین کشور می‌توان به خوبی بحران های پیشرو را مدیریت نمود و آسیب‌هایسرزمینی را کاهش داد. همچنین در پی آن هستیم که ضمن تعریف و ارائه تاریخچه‌ای از آمایش سرزمین، چگونگی ارتباط و نقش آن را در فرآیند مدیریت بحران تبیین نماییم.
تاجیک، محمدرضا (1384)،مدیریت بحران، تهران، نشر فرهنگ گفتمان.
حسینی، حسین (1385)، بحران چیست و چگونه تعریف می‌شود؟، فصلنامه امنیت، شماره 1 و 2، تهران.
خنیفر، حسین (1389)، در آمدی بر مفهوم آمایش سرزمین و کاربردهای آن در ایران، فصلنامه آمایش سرزمین، شماره دوم، تهران.
شریف‌زادگان، محمدحسین و رضوی دهکردی، امیر (1389)، ارزیابی فرآیند برنامه‌ریزی آمایش سرزمین در ایران و راهکارهای بهبود آن، فصلنامه علوم محیطی، شماره چهارم، صص100-87.
روشندل اربطانی، طاهر و پورعزت علی اصغر و قلی پور آرین (1387)، تدوین الگوی جامع فراگرد مدیریت بحران با رویکرد نظم و امنیت، فصلنامه دانش انتظامی، شماره 39، صص 84-60.
زرقانی، سید هادی و اعظمی، هادی (1390)، تحلیل ملاحظات نظامی- امنیتی در آمایش و مکان‌گزینی نظامی مراکز و استقرارگاه‌های نظامی با تأکید بر استان خراسان رضوی، برنامه‌ریزی و آمایش فضا، دوره 15، تابستان 90 صص161-141.
زمانی، فریبا (1388)، اهمیت جمعیت‌شناسی در برنامه‌ریزی‌های آمایش سرزمین (با تأکید بر مطالعه مهاجرت‌های استانی)، فصلنامه جمعیت، شماره 70-69، صص132-107.
عمید، حسن (1389)، فرهنگ عمید، تهران، انتشارات امیرکبیر.
لطیفی، غلامرضا (1388)، سیر تحول برنامه‌های آمایش سرزمین در برنامه‌های قبل و بعد از انقلاب، فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 1، صص 147-111.
محمدپور، نژاد (1394) نقش آمایش سرزمینی در مدیریت و مهار بحران‌های کشور، اولین همایش ملی علوم زمین و توسعه شهری، تبریز
محمودی، سیدمحمد (1388)، تحلیلی بر سیرتحولات کلان آمایش سرزمین فرانسه در نیم قرن گذشته و ارائه پیشنهاداتی جهت بهبود وضعیت آمایش سرزمین ایران، فصلنامه آمایش سرزمین، شماره اول، صص 180-141.
معین، محمد (1371)، فرهنگ لغات معین، تهران، انتشارات امیرکبیر.
ناصحی‌فر، وحید و منتی، حسین (1389)، مدیریت چریکی، تهران، انتشارات شرکت چاپ و نشر بازرگانی.
نصرالهی، اکبر (1389)، مدیریت پوشش خبری بحران در رسانه‌های حرفه‌ای، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها.
)