بررسی سناریوهای انتشار ناگهانی گاز کلر در تصفیه‌خانه آب جلالیه تهران با نرم افزار ALOHA

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: دانشیار دانشگاه علوم پژشکی بقیه‌الله، تهران، ایران

2 استادیار دانشگاه علوم پزشکی سمنان، سمنان، ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله، تهران، ایران

چکیده

کلر گاز سمی و اکسیدکننده است که در ایران برای تصفیه آب آشامیدنی از آن استفاده می‌شود. بررسی نکردن نشت  گاز کلر ممکن است  آسیبهای جبران‌ناپذیری به کارکنان و ساکنان اطراف محل نگهداری و انبار گاز کلر وارد کند. این مطالعه از نوع کاربردی و تحلیلی، و جامعه مورد مطالعه تصفیه‌خانه آب جلالیه تهران و مکانهای اطراف آن شامل محلهای عمومی و سازمانهای مهم اطراف آن به‌عنوان الگوی ارزیابی و مدیریت خطر انتخاب شده است. در این مطالعه به الگوسازی حادثه گاز کلر با نرم‌افزار ALOHA پرداخته، و انتشار گاز کلر از مخزن یک‌تنی  گاز کلر در تصفیه‌خانه آب جلالیه تهران بررسی شده است. برای این کار با استفاده از نرم‌افزار ALOHA  نسخه 5.4.4 به‌بررسی چگونگی، میزان سرعت انتشار و محدوده‌های مختلف خطر و جمعیت در معرض مخاطره پرداخته شد. بررسیها نشان می‌دهد انتشار گاز در صورت آسیب‌دیدن شیر یک اینچی خروجی مخزن ممکن است تا شعاع 2.4 کیلومتری کشنده و تا شعاع 8.3 کیلومتری مؤثر باشد و تا شعاع بیش از ده کیلومتری حس شود. هم‌چنین مشخص شد که در دقیقه اول،  انتشار گاز در فصل زمستان  در حدود PPM 1080000 در فصل تابستان حدود  PPM 331، است. مشاهده می‌شود  انتشار گاز کلر در فصل زمستان به‌دلیل پایداری هوا که ناشی از پدیده وارونگی بویژه در سالهای اخیر  بیشتر از فصل تابستان است. در پایان نیز بر اساس نتایج الگوسازی، برنامه واکنش در حالت اضطرار تدوین شد.

کلیدواژه‌ها


  1. احمدی، سیاوش؛ پورجوادی، علی (1382)، فرهنگ فشرده شیمی و مهنسی شیمی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
  2. اسناد و مدارک ازCD  بانک اطلاعات، اداره پایگاه داده، کنترل کیفیت و مدیریت اطلاعات، تهران: سازمان هواشناسی کل کشور.
  3. ایستگاه قلهک، مرکز پایش آلودگی هوای استان تهران، اداره کل حفاظت محیط زیست تهران
  4. بروشور تصفیه‌خانه جلالیه (شماره یک) (1394)، معاونت بهره برداری، مدیریت نگهداری و بهره‌برداری تصفیه خانه‌ها، امور تصفیه‌خانه جلالیه.
  5. تصفیه‌خانه شماره 1 جلالیه قابل دسترس در: http://tww.tpww.ir/fa/p44/p64، تاریخ دسترسی 6 فروردین 1399.
  6. جعفرنیا، افشین؛ خرم‌بخت، احمدعلی؛ قنبری، عبدالرسول (1397)، بررسی جغرافیایی مخاطره انتشار گاز کار در ایستگاه کلرزنی شرکت آبفا با استفاده از نرم افزار Aloha.
  7. چالکش امیری، محمد (1388)، اصول تصفیه آب، چ هفتم، تهران: انتشارات ارکان دانش.
  8. رشتچیان، داود؛ عبدالحمیدزاده، بهمن؛ بدری، ناصر، بررسی پیامد حوادث انتشار گازهای آمونیاک و کلر از مخازن نگهداری در پتروشیمی شیراز، مرکز طراحی فرایند، ایمنی و کاهش ضایعات، دانشگاه صنعتی شریف.
  9. رضازاده، حو؛ وفایی، و.؛ رمزآبادی، ش.؛ کرمی، ش.؛ فریدی، ش. (1393)، نحوه تدوین طرح واکنش در شرایط اضطراری.
  10. عباسپور م، منصوری ن (1382)، برنامه جامع کنترل خطرات زیست‌محیطی ناشی از حوادث شیمیایی علوم و تکنولوژی محیط زیست.
  11. عبدالمجید، بهمن؛ بدری، ناصر (1389)، ارزیابی کمی و کیفی ریسک در صنایع فرایندی و شرح روشهای شناسایی مخاطرات صنعتی با تمرکز بر روش، تهران: انتشارات اندیشه سرا.
  12. عدل، جواد؛ محمدفام، ایرج؛ نظام‌الدینی، زینب (1386)، ارزیابی خطر نشت گاز کلر در ایستگاه‌های کلرزنی سیستم آب آشامیدنی شهر تهران با روش تجزیه تحلیل درخت خطا، مجله علمی پزشکی، 6(4): 478 ـ 68.
  13. علی نژاد شهابی، رامین (1389)، سمینار بررسی انتشار گاز کلر در حوادث، دانشکده تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد تهران جنوب، 23 ـ 47
  14. فاطمی ر، شهابی ب (1391)، ویژگی­های شبیه‌سازی، تهران: انتشارات دانش.
  15. مرتضوی، سیدمحمد باقر و همکاران (1390)، بررسی انتشار گاز کلر از مخازن ذخیره به‌منظور تدوین برنامه واکنش در شرایط اضطراری در یک صنعت پتروشیمی، دانشگاه تربیت مدرس.
  16. مشیری، منوچهر (1377)، مرکز مدیریت بحران آب تهران، ترجمه و تنظیم دستورالعمل بسته‌بندی و حمل و نقل کلر، تهران: شرکت آبفای استان تهران.
  17. یوسفی، م.؛ رشتچیان، د. (1390)، بررسی تحلیلی پیامد مخزن آمونیاک مجتمع پتروشیمی کرمانشاه. مهندسی شیمی ایران، 10(55).

یونسلو، صادق (1388)، اصلاح الگوی مصرف آب چرا؟ و چگونه!، پژورک فرهنگ