1
نویسنده مسئول:استادیار، ، گروه امنیت، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران
2
کارشناس ارشد اطلاعات، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران
چکیده
اشراف اطلاعاتی یکی از راهبردهای اساسی و بنیادی مدیریت کلان و از ارکان اصلی و ضروری در تحقق امنیت پایدار است. تحقیق حاضر با هدف ارائه الگوی اشراف اطلاعاتی در پیشگیری از بحران‌های اجتماعی و محیطی با رویکرد مردم‌نهاد و محله‌محور در کلان‌شهر ارومیه انجام شد. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و با به‌کارگیری روش تحقیق داده‌بنیاد صورت گرفت. مشارکت‌کنندگان پژوهش، شامل 13 نفر از خبرگان آگاه به موضوع تحقیق بوده که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و تا زمان اشباع نظری در فرایند تحقیق حاضر حضور داشتند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه نیمه‌ساختاریافته بوده که به جهت تحلیل داده‌های حاصله از نرم‌افزار MAXQDA استفاده گردید. یافته‌ها نشان داد که در روند اشراف اطلاعاتی در پیشگیری از بحران‌های اجتماعی و محیطی با رویکرد مردم‌نهاد و محله‌محور در کلان‌شهر ارومیه، بایستی 4 بعد، 22 مؤلفه و 109 شاخص مدنظر باشد. بهره‌گیری اطلاعاتی از شورای معتمدین محلات، خبرنگاران، سمن‌ها، هیئت‌های مذهبی، ائمه جمعه و ظرفیت انجمن معتادان گمنام در محلات، ایجاد شبکه منابع و مخبرین محلی در فضای حقیقی و مجازی از مناطق هدف و کانون‌های بحران‌خیز، راه‌اندازی مرکز فوریت‌های 110 مجازی خاص بحران‌های اجتماعی و تقویت حساسیت و تعصبات محلی و اجتماعی در جهت افزایش مشارکت مردمی در کنترل ناآرامی و بحران‌های اجتماعی به‌عنوان بخشی از مهم‌ترین شاخص‌های اشراف اطلاعاتی در پیشگیری از بحران‌های اجتماعی و محیطی با رویکرد مردم‌نهاد و محله‌محور در کلان‌شهر ارومیه مطرح شد.
اسماعیلی، قربانعلی (1389). مفهوم اشراف اطلاعاتی در پلیس اطلاعات و امنیت عمومی. مجموعه مقالات همایش پلیس، اشراف اطلاعاتی و جرم، تهران: دانشگاه علوم انتظامی امین.
بختیاری، تقی؛ پورمنافی، ابوالفضل و براتی، علی (1397). تأثیر اشراف اطلاعاتی در مأموریت‌های هنگ مرزی تایباد. پژوهش‌نامه مطالعات مرزی، 6(3)، 124-109.
پورسعید، فرزاد (1396). نارضایتی اجتماعی، فرصت سیاسی و ناآرامی خیابانی. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی
پورمنافی، ابوالفضل (1396). ارائه الگوی اشراف اطلاعاتی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران. رساله دکتری رشته امنیت داخل، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران.
پورمنافی، ابوالفضل (1397). نقش اشراف اطلاعاتی در امنیت پایدار مرزهای جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی: مرزهای استان خراسان رضوی). فصلنامه علمی علوم و فنون مرزی، 7(3)، 192-171.
توکلی، سعید (1389). اشراف اطلاعات نظامی. مجموعه مقالات همایش اطلاعاتی، تهران: دانشگاه امام حسین (علیهالسلام).
الجزایری، سعید (1387). سازمانهای اطلاعاتی. تهران: دانشکده امام محمدباقر (علیهالسلام).
چراغی، احمد (1398). الگوی راهبردی مطلوب اشراف اطلاعاتی. فصلنامه علمی امنیت ملی، 9(34)، 492-457.
چولکی، غلام‌رضا (1394). اشراف اطلاعاتی و نقش آن در پیشگیری از جرم در سطح جامعه. فصلنامه مطالعات اطلاعات و امنیت انتظامی، 5(11)، 86-57.
حدیث ولایت (1393). مجموعه رهنمودهای مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای مدظله‌العالی. تهران: مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی.
ژرفاساداتی، محمدحسین؛ جعفری فشارکی، پرویز و سهرابی، نبی (1400). بررسی امکان وقوع بحران‌های اجتماعی ناشی از حوادث طبیعی در استان خوزستان. فصلنامه مدیریت بحران و وضعیت‌های اضطراری، 13(1)، 144-99.
ساوه درودی، مصطفی و عسگری، شاداب (1392). زمینه‌های بروز بحران‌های اجتماعی (چیستی و چگونگی). فصلنامه اطلاعاتی- حفاظتی جامعه اطلاعاتی، 4(4)، 74-47.
عرب انصاری، مهدی (1390). اشراف اطلاعاتی راهبرد مدیریت جامعه اطلاعاتی کشور. تهران: معاونت آموزش ناجا.
عصاریان‌نژاد، حسین (1381). جویشی بر امنیت ملی. تهران: دانشکده علوم و فنون فارابی.
عصاریان‌نژاد، حسین (1391). بررسی تحلیلی قابلیت‌‌های شبکهای اشراف اطلاعاتی. تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی.
قربانی، ابراهیم و شکوهی‌راد، صمد (1400). طراحی الگوی ارتقای اشراف اطلاعاتی پلی مبارزه با مواد مخدر ناجا. طرح تحقیقاتی، تهران، دانشگاه علوم انتظامی امین.
کوچی، سعید و سلیمانی، مرتضی (1399). نقش اشراف اطلاعاتی در مقابله با تهدیدهای بحران‌های امنیتی. فصلنامه مطالعات حفاظت و امنیت انتظامی، 15(56)، 146-125.
پورمنافی, ابوالفضل, & قربانی, ابراهیم. (1401). طراحی الگوی اشراف اطلاعاتی و محیطی در پیشگیری از بحران‌های اجتماعی با رویکرد مردم‌نهاد و محله‌محور. مطالعات مدیریت بحران, 14(1), 83-107.
MLA
ابوالفضل پورمنافی; ابراهیم قربانی. "طراحی الگوی اشراف اطلاعاتی و محیطی در پیشگیری از بحران‌های اجتماعی با رویکرد مردم‌نهاد و محله‌محور", مطالعات مدیریت بحران, 14, 1, 1401, 83-107.
HARVARD
پورمنافی, ابوالفضل, قربانی, ابراهیم. (1401). 'طراحی الگوی اشراف اطلاعاتی و محیطی در پیشگیری از بحران‌های اجتماعی با رویکرد مردم‌نهاد و محله‌محور', مطالعات مدیریت بحران, 14(1), pp. 83-107.
VANCOUVER
پورمنافی, ابوالفضل, قربانی, ابراهیم. طراحی الگوی اشراف اطلاعاتی و محیطی در پیشگیری از بحران‌های اجتماعی با رویکرد مردم‌نهاد و محله‌محور. مطالعات مدیریت بحران, 1401; 14(1): 83-107.
)